Een arthrodese is het operatief vastzetten van een gewricht en dat is letterlijk: alle beweging wordt uit het gewricht gehaald. Tot voor enkele jaren werd de artrhodese beschouwd als de “gouden standaard” voor de behandeling van ver gevorderde arthrose van het enkelgewricht. De enkelprothesen van de 1ste en 2de generatie vertoonden nog al wat complicaties zodat een arthrodese meer zekerheid bood. Door de technische vooruitgang zijn er prothesen ontwikkeld van de derde generatie die voor een geselecteerd groep patiënten een alternatief kunnen zijn voor de arthrodese.
Complicaties
Uit onderzoeken is gebleken dat gemiddeld 7% van de arthrodesen niet goed vastgroeien. Van de enkelprothesen is de overlevingspercentatie van 10 jaar ca 85%
Contra-indicaties
Een enkelprothese kan zeker niet geplaatst worden:
- Bij een bacteriële infectie in het gewricht
- Bij patienten met een een halfzijdige verlamming
- Bij gevoelsverlies in het been, bv door suikerziekte
- Als er sprake is van een slechte doorbloeding van het onderbeen
- Bij onvoldoende kwaliteit van het bot of te lage botdichtheid (osteoporose)
Hoe bepalen we in overleg met u wat voor u de beste optie is?
- Indien u jonger bent dan 50 jaar: Hoewel de te verwachten levensduur van een enkelprothese stijgt, moeten we er van uitgaan dat een prothese op deze relatief jonge leeftijd geplaatst, niet “levenslang” zal meegaan.Een tweede (her-)operatie geeft nooit dezelfde resultaten als een eerste en soms zijn meerdere ingrepen nodig. Daarom adviseren wij u in dit geval een arthrodese. Afhankelijk van de mate van instabiliteit en de conditie van het bot en de huid zou dat een open, danwel een arthroscopische arthrodese zijn. Uitzondering op deze regel zijn bij voorbeeld: een jonge patient met reumatoide arthritis, die al een arthrodese heeft aan de andere enkel, of een knie- of heupprothese in het zelfde been, zou een kandidaat zijn voor het plaatsen van een enkelprothese.
- Bent u ouder dan 65 jaar, met goede botkwaliteit en een redelijk stabiele enkel, dan zou een prothese te overwegen zijn. U zult de nieuwe enkel waarschijnlijk minder belasten waardoor de kans op slijtage of loslating lager ligt. Omdat een prothese meer beweging toelaat dan een arthrodese zal dit ook een gunstige uitwerking kunnen hebben op de andere gewrichten in de voet, met name het onderste spronggewricht.
- Bent u tussen 50 en 65 jaar oud, dan zullen we de voor- en nadelen met u doornemen om tot een weloverwogen keuze te komen en zullen we kijken naar de mate van activiteit, wensen ten aanzien van sportbeoefening, gewicht, botkwaliteit etc.
- Wij registreren alle klinische bevindingen van onze prothese-patienten, en wij zullen u dus graag jaarlijks terug zien. Onze data worden bovendien ook (anoniem) opgenomen in de databank van de LROI (Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten)
Wanneer een arthrodese overwegen?
Het enkelgewricht heeft maar 1/5 van het oppervlakte van het kniegewricht, maar moet wel ook het hele gewicht van het lichaam dragen . Bij elke stap die wandelend genomen wordt , draagt de enkel 3 à 4 maal het lichaams gewicht, Bij hardlopen kan dat oplopen tot 7 x het lichaamsgewicht . Dat wil dan ook zeggen dat patiënten die na de operatie zwaar lichamelijk werk gaan doen of (weer) intensief sport willen beoefenen of veel bewegen waarschijnlijk beter af zullen zijn met een arthrodese.Het bezwaar van een arthrodese is dat in een klein percentage van de gevallen de botdelen niet goed vastgroeien. Een ander bezwaar is dat door overbelasting na jaren ook Arthrose kan ontstaan in andere gewrichten van de voet of zelfs in de knie of heup.
Wanneer een prothese overwegen?
Over het algemeen kan gesteld worden dat jonge mensen doorgaans minder snel in aanmerking voor een prothese. Bij hen is de kans groter dat de prothese na enige tijd verwijderd of vervangen moet worden, omdat er meer van de prothese verlangd wordt. De prothese slijt sneller en laat los. Maar als meerdere gewrichten zoals heup en knie in hetzelfde been Arthrose hebben ( of al vervangen zijn door een prothese) of als beide enkel geopereerd moeten worden, is een arthrodese een minder goede keuze . In zo’n geval zou een prothese te overwegen zijn.
Meer informatie
Als u als patiënt meer informatie wilt, of als u denkt dat uw probleem opgelost kan worden met een van de hier voorgestelde behandelingen. dan kunt u via deze site een consult aanvragen bij Dr. D. Haverkamp of Dr. D.Hoornenborg in het Slotervaartziekenhuis te Amsterdam. Wij streven ernaar om u binnen enkele dagen op de polikliniek te mogen verwelkomen. Ook kunt u bij ons terecht indien de wachttijd voor uw ingreep elders te lang is. Binnen het Slotervaartziekenhuis streven we ernaar om de wachttijden zo kort mogelijk te houden. De wachttijd voor een poliklinische afspraak is kort.